Đối với nhân viên, nhà quản lý tốt phải là một người thầy

Để phát huy hiệu suất làm việc của nhân viên, các quản lý thường tập trung vào việc kiểm soát hoạt động, họ thường trăn trở việc áp dụng hệ thống, quy trình hay công cụ quản lý nào cho hiệu quả. Các KPIs được đưa ra như một phương thuốc tất yếu để giải bài toán này. Thực tế đã chứng minh không phải lúc nào KPI cũng có tác dụng, vấn đề quan trọng ở đây là tập trung kiểm soát hoạt động khi động lực nhân viên chưa thực sự có sẽ không mang lại hiệu quả. Một cuộc thăm dò ý kiến trên 1 tỷ người lao động trên toàn cầu được thực hiện bởi tổ chức Gallup – Hoa Kỳ đưa ra 1 con số đáng lo ngại: "Chỉ có 15% nhân viên trên thế giới thực sự có sự gắn kết trong công việc, đồng nghĩa với 85% nhân viên không thực sự cống hiến và chỉ làm việc vì được trả lương." Đây là một sự thật không vui với những người sử dụng lao động. Tuy nhiên nếu nhìn mặt khác của vấn đề, chúng ta có thể thấy đây là cơ hội để những người quản lý nâng cao hiệu suất của đội nhóm nếu biết cách tìm ra những hạt nhân trong số 85% để tạo động lực. Huấn luyện sẽ là một giải pháp rất phù hợp để khai thác tiềm năng này

Huấn luyện là một kỹ năng không thể thiếu của một nhà quản lý giỏi, tuy nhiên không phải quản lý nào cũng biết kỹ năng này. Huấn luyện là quá trình người quản lý đồng hành cùng nhân viên thông qua những buổi trò chuyện, trao đổi để giúp nhân viên hoàn thiện kỹ năng. Việc huấn luyện đòi hỏi người quản lý phải có những kỹ năng mềm và khéo léo sử dụng chúng theo một tiến trình bài bản. 
Muốn trở thành một người huấn luyện giỏi, việc đầu tiên chúng ta cần hiểu rõ huấn luyện thực sự là gì, tách bạch 3 khái niệm về phát triển nhân viên thường xuyên tồn tại ở các tổ chức hiện nay. Đào tạo (training) – Huấn luyện (coaching) và dìu dắt cố vấn (mentoring).

Các hình thức phát triển nhân viên

Đào tạo (training) là quá trình truyền đạt nhận thức, kiến thức và kỹ năng cho nhân viên để họ thực hiện 1 công việc cụ thể, thường phù hợp với việc hướng dẫn 1 kỹ năng mới từ đầu. Đào tạo có thể diễn ra dưới hình thức 1 kèm 1; 1 với 1 nhóm hoặc đào tạo trên lớp học. Tuy nhiên không phải giảng viên có kiến thức là có thể truyền đạt 100% kiến thức đó cho người học. Có nhiều rào cản trong giao tiếp, do nhiều người học sẽ tiếp nhận thông tin theo nhiều cách khác nhau, do trình độ của những người nghe khác nhau, do sự khác biệt về nhận thức, văn hóa của người học và người dạy, và rất nhiều yếu tố ảnh hưởng. Vì thế để đào tạo tốt phải có giáo trình và kịch bản giảng dạy được chuẩn bị từ trước.

Huấn luyện (coaching) cũng thường tập trung vào 1 kỹ năng, nhưng cách thực hiện khác so với đào tạo. Đào tạo thường đưa thông tin 1 chiều từ người dạy đến người học, huấn luyện sẽ giúp người học tự nhận thức được những rào cản hay trở ngại của bản thân và tìm ra con đường để tiến lên nấc cao hơn của kỹ năng đó. Huấn luyện là cách tốt nhất để người quản lý khai mở tiềm năng của nhân viên và giúp nhân viên phát huy hết khả năng tiềm ẩn của mình để đạt được cấp độ cao nhất của năng lực

Dìu dắt cố vấn (mentoring) không thiên về 1 kỹ năng cụ thể, thường áp dụng để giúp nhân viên thực hiện được những mục tiêu rõ ràng. Mentoring là quá trình hỗ trợ người khác đạt đươc 1 mục tiêu cụ thể trong dài hạn. Theo đó người dìu dắt (mentor) sẽ dùng kiến thức, kinh nghiệm, tinh thần và thậm chí sức ảnh hưởng của mình để chia sẻ và hỗ trợ người nhân viên giúp họ vượt qua các rào cản công việc để đạt được mục tiêu của họ. Đây là 1 chặng đường dài, đòi hỏi 2 bên phải có 1 mối quan hệ và sự tin tưởng lẫn nhau.

Tùy theo mức độ phát triển năng lực của nhân viên ở giai đoạn nào, người quản lý sẽ lựa chọn hình thức phù hợp nhất để giúp họ phát triển trong giai đoạn đó. Thông thường, tiến trình sẽ bắt đầu từ việc đào tạo, cầm tay chỉ việc để nhân viên bắt nhịp công việc. Khi năng lực tiến bộ đến một ngưỡng nào đó, người nhân viên bắt đầu gặp những khó khăn, rào cản, lúc này họ cần huấn luyện để nhận ra vấn đề và chủ động vượt qua. Khi các kỹ năng của nhân viên được nâng cao và dần hoàn thiện, họ cần người dìu dắt cố vấn để đạt được những mục tiêu dài hạn hơn trong công việc và sự nghiệp. Dưới đây là quá trình người nhân viên cần được hướng dẫn đào tạo, huấn luyện, kèm cặp, dìu dắt cố vấn.

Quá trình phát triển nhân viên theo thời gian

Như vậy, để đạt được hiệu suất cao trong công việc, người quản lý ngoài vai chính của mình sẽ cần một vai khác rất quan trọng, đó là vai người thầy. Một người thầy với các tập kỹ năng đào tạo, hướng dẫn, huấn luyện, kèm cặp, dìu dắt cố vấn… và là người sẽ đồng hành cùng nhân viên trong suốt quá trình làm việc và cống hiến.
 

Trong phần tiếp theo trong chuyên mục "Huấn luyện nhân viên nâng cao hiệu suất", MCG Talent Gene sẽ chia sẻ sâu hơn về phương pháp "Huấn luyện và kèm cặp nhân viên". Mời các bạn đón đọc phần 2 trên Website của MCG Talent Gene và like Fanpage để được cập nhật bài viết sớm nhất!

Việc xây dựng các mô hình phát triển các năng lực trên đây dành cho đội ngũ quản lý cấp trung là một nỗ lực nghiên cứu rất lớn của MCG Talent Gene trong suốt những năm qua và được đóng gói trong sản phẩm "T-Gene Quản lý vượt trội". Đây là một chương trình đào tạo kết hợp hướng dẫn và chuyển giao công cụ giúp các quản lý cấp cao và cấp trung tại doanh nghiệp từng bước đạt được các kỹ năng trên một cách chắc chắn.Click vào đây để xem thông tin về chương trình.

Tác giả: Nguyễn Anh Đức 

Giám đốc điều hành - MCG Talent Gene

Chuyên gia huấn luyện doanh nghiệp tại Việt Nam